WAV controles en boetes in de horeca
Verschillende horecaondernemingen krijgen te maken met de Arbeidsinspectie en de Wet Arbeid Vreemdelingen (WAV). Als horecaondernemer is het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van de WAV. Bij overtreding zijn de boetes vaak hoog en in de praktijk slaagt een beroep op matiging van de boete zelden. Niet alleen als werkgever heeft u te maken met deze wet, maar ook als bijvoorbeeld opdrachtgever en/of inlener.
Wet Arbeid Vreemdelingen (WAV)
Op basis van de WAV is het een werkgever verboden om een vreemdeling in Nederland arbeid te laten verrichten zonder tewerkstellingsvergunning. Een vreemdeling is iemand die niet de nationaliteit heeft van een land dat tot de Europese Economische Ruimte (EER) behoort. Dus is op de (werk)vloer een vreemdeling zonder tewerkstellingsvergunning aan het werk, dan riskeert u een boete.
Ruim werkgeversbegrip
De WAV hanteert een ruim werkgeversbegrip. Dit betekent dat iedereen in de keten kan worden aangesproken voor de WAV-boete. Dus ook de horecaondernemer die met een schoonmaakbedrijf een contract heeft afgesloten en de schoonmakers dus niet zelf in dienst heeft. Er hoeft ook geen gezagsverhouding te zijn tussen de horecaonderneming en de vreemdeling. De omstandigheid dat u geen enkel wetenschap had van, of er niet mee heeft ingestemd dat de werkzaamheden door “vreemdelingen” werden verricht, helpt u ook niet om onder de boete uit te komen.
Controles
De controles van de Arbeidsinspectie vinden plaats zonder aankondiging. De Arbeidsinspectie controleert onder meer schoonmaakbedrijven die door horecaondernemers worden ingehuurd om bijvoorbeeld de afwas en/of de schoonmaak te doen. Deze schoonmaakbedrijven leveren de schoonmakers, maar het is ook mogelijk dat zij weer van een derde bedrijf personeel inhuren. De Arbeidsinspectie kan aan alle bedrijven in de keten een boete opleggen.
Boete
Zonder tussenkomst van de rechter kan door de Arbeidsinspectie een boete worden opgelegd van € 12.000,- per “vreemdeling”. Verschillende media hebben al bericht dat de Arbeidsinspectie verwacht vele tien- tot honderdduizenden euro’s te kunnen innen. Daarbij komt nog dat bij de controles de inspecteurs meerdere overtredingen kunnen constateren, zoals het te lang laten werken van personeel (overtreding Arbeidstijdenwet, ATW).
Wat te doen?
Het is als horecaondernemer belangrijk bewust de zijn van de (zware) verplichtingen op grond van de WAV die op u rusten. U kunt verschillende stappen zetten om een eventuele boete zoveel als mogelijk te voorkomen, waaronder o.a.:
- Als u (nieuwe) arbeidskrachten inschakelt, stel dan hun identiteit vast. Dat geldt voor alle arbeidskrachten in uw onderneming, dus ook arbeidskrachten die via een schoonmaakbedrijf, waarmee u een overeenkomst heeft, schoonmaakwerkzaamheden verrichten. De inspectie SZW heeft hiervoor een “Stappenplan Verificatieplan” (https://www.inspectieszw.nl/publicaties/publicaties/2016/09/15/-stappenplan-verificatieplicht) opgesteld voor werkgevers ter verificatie van identiteitsdocumenten zoals paspoorten en verblijfsvergunningen.
- Controleer (steekproefsgewijs) de identiteit van de mensen die feitelijk bij u op de werkvloer werkzaamheden verrichten. Dit kan bijvoorbeeld ook worden vastgelegd in uw bedrijfsregels/protocol etc.
- Leg contractueel een en ander (vooraf) vast. Zo kan in het contract met bijvoorbeeld het schoonmaakbedrijf een beding worden opgenomen dat bij opleggen van een WAV-boete deze boete verhaald kan worden op de opdrachtnemer (schoonmaakbedrijf).
Mocht uw bedrijf door de Arbeidsinspectie zijn bezocht en er is kenbaar gemaakt dat er een voornemen is tot een boeteoplegging, dan wel er direct een boete wordt opgelegd, dan is het verstandig advies in te winnen bij een gespecialiseerde horeca-advocaat; mede omdat dergelijke boetes ook (grote) gevolgen voor andere, voor de exploitatie vereiste vergunningen, kunnen hebben.