Als u als belanghebbende het niet eens bent met een besluit van een bestuursorgaan kunt u hiertegen bezwaar (laten) aantekenen. Een bezwaarschriftprocedure moet altijd gestart worden binnen 6 weken na bekendmaking van een besluit. Let op, het gaat hierbij om de formele bekendmaking, dus niet enkel om een mededeling van het bestuursorgaan.

Een bezwaarschrift moet aan een aantal minimumeisenvoldoen. Zo dient dit tenminste te bevatten de naam en het adres van de indiener, de dagtekening, een omschrijving van het besluit waartegen het bezwaar is gericht (in de praktijk wordt ook vaak een kopie van het besluit toegevoegd) en de gronden van het bezwaar. Vraag in het bezwaarschrift tevens om een vergoeding van de kosten.

De termijn van 6 weken is fataal. Overschrijding hiervan betekent dat het bezwaarschrift niet-ontvankelijk zal worden verklaard. Om deze termijn te verlengen wordt in de praktijk vaak eerst een voorlopig bezwaarschrift ingediend, waarbij wordt verzocht om een nadere termijn om de gronden van het bezwaar nader aan te voeren. Dit wordt ook wel pro forma bezwaar genoemd.

Als bezwaar wordt aangetekend, moeten bestuursorganen hun besluit volledig heroverwegen. Gemeenten laten zich bij de behandeling van het bezwaar meestal adviseren door een onafhankelijke commissie en volgen bij de beslissing op bezwaar veelal dat advies op. Meestal vindt ook een hoorzitting plaats. De beslistermijn op het bezwaar bedraagt 6 weken, of – indien een commissie is ingesteld – 10 weken na ontvangst van het bezwaar. Die termijn kan éénmaal voor hoogstens 4 weken worden verlengd. 

Tegen de beslissing op bezwaar staat beroep open bij de rechtbank.

Het maken van bezwaar heeft geen schorsende werking. Dat betekent dat de gevolgen van het besluit waarmee u het niet eens bent, niet worden opgeschort. Om dit wel te kunnen bereiken, bestaat de mogelijkheid bij de rechtbank een verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening in te dienen.

Als u het niet eens bent met de beslissing op het bezwaarschrift, kunt u binnen 6 weken na deze beslissing beroep (laten) instellen bij de rechtbank. Dit kan over het algemeen alleen als eerst de bezwaarschriftprocedure is gevolgd. Voor de indiening van het beroepschrift gelden dezelfde eisen en termijnen als voor het indienen van een bezwaarschrift. Ook hier bestaat de mogelijkheid om een pro forma beroepschrift in te dienen. De gronden van het beroep dienen dan wel tijdig te worden aangevuld. Het uitblijven daarvan levert niet-ontvankelijkheid op.

Amders dan bij de bezwaarschriftprocedure bent u bij het instellen van beroep griffierecht verschuldigd. Indien dit niet tijdig wordt betaald, wordt het beroep niet-ontvankelijkheid verklaard.

Het bestuursorgaan dat het bestreden besluit heeft genomen dient naar aanleiding van het beroepschrift een verweerschrift in en stuurt de relevante stukken aan de rechtbank op. De rechtbank kan een zitting gelasten, maar is daartoe niet verplicht. De rechtbank doet schriftelijk uitspraak. De mogelijkheid bestaat om tegen deze uitspraak in hoger beroep te gaan. 

Ook het indienen van beroep (net als het aantekenen van bezwaar) heeft geen schorsende werking. Dat betekent dat de gevolgen van het besluit waarmee u het niet eens bent, niet worden opgeschort. Om dit wel te kunnen bereiken, bestaat de mogelijkheid bij de rechtbank een verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening in te dienen.