Buitenlands Horecapersoneel
Het is geen nieuws dat de horeca kampt met personeelstekorten. Het lijkt er niet op dat de tekorten op de kortere termijn zullen zijn opgelost. Deze tekorten zorgen ervoor dat wij in de praktijk bemerken dat er in toenemende mate vraag is naar buitenlands horecapersoneel. Dat vraagt echter om bijzondere aandacht.
Buitenlands horecapersoneel
Voor medewerkers uit landen binnen de Europese Economische Ruimte (de EER; dat zijn alle landen van de Europese Unie, Liechtenstein, Noorwegen en IJsland) en Zwitserland geldt vrij verkeer. Medewerkers uit die landen kunnen zonder vergunning in de horeca in Nederland werken.
Voor medewerkers buiten de EER geldt de Wet Arbeid Vreemdelingen (WAV). Op basis daarvan gelden drie categorieën “vreemdelingen”. Allereerst vreemdelingen waarvoor een gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid aangevraagd moet worden. Dit is een combinatie van een verblijfsvergunning en een tewerkstellingsvergunning. Daarnaast is een categorie van statushouders (erkende vluchtelingen) en niet-EU studenten met aantekening “arbeid vrij toegestaan”.
Daarbij zal u voordat u horecapersoneel buiten de EU aanneemt, nog aan aanvullende voorwaarden moeten voldoen. Het gaat hier om de volgende voorwaarden:
- U heeft geen geschikt personeel binnen de EER kunnen vinden.
- U heeft een vacature tenminste vijf weken openstaan. Voor functies die moeilijk te vervullen zijn, geldt dat de vacature minstens drie maanden open dient te staan. Of er moet sprake zijn van een moeilijk op te vullen functie (dit wordt beoordeeld door het UWV).
- U moet aan kunnen tonen dat u er alles aan heeft gedaan om een medewerker te vinden in Nederland, de EER of Zwitserland.
Een tewerkstellingsvergunning wordt door de werkgever aangevraagd (via het werkgeversportaal). Hier kan de vergunning aangevraagd worden. De procedure om een tewerkstellingsvergunning aan te vragen duurt maximaal 90 dagen en is 1 jaar geldig.
Checklist buitenlandse werknemer:
- Is er een geldig ID-bewijs of verblijfsvergunning met de melding “arbeidsvrij toegestaan”?
- Is er een verblijfplaats in Nederland?
- Is er een BSN nummer?
- Is er een zorgverzekering afgesloten?
Een goed hulpmiddel om te kunnen bepalen of je de buitenlandse werknemer werkzaamheden kan laten verrichten, is het Stappenplan Verificatieplicht van de Arbeidsinspectie (gepubliceerd op de website van de Inspectie).
Vrijstelling voor vluchtelingen uit Oekraïne
Voor horecawerknemers uit Oekraïne is geen werkstellingsvergunning vereist indien de betreffende horecamedewerker valt onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie en een arbeidsovereenkomst heeft. De Richtlijn Tijdelijke Bescherming geldt voor alle vluchtelingen uit Oekraïne. Zij hebben dus het recht om te werken in Nederland.
Wel hebben de vluchtelingen uit Oekraïne een sticker of “O-document” nodig van de IND waaruit blijkt dat zij onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming vallen. Controleer dus of uw horecamedewerker uit Oekraïne een sticker of O-document heeft van de IND alvorens de werkzaamheden uit te laten voeren. Dan is geen vergunning nodig. Wel zal u het moeten melden als u een horecamedewerker uit Oekraïne in dienst wil nemen bij het UWV (dat gaat via een formulier “melden tewerkstelling van een tijdelijke beschermde werknemer uit Oekraïne” via het werkgeversportaal). Vergeet deze melding niet. Anders riskeert u een boete.
Stel protocol op
Zorg dat degene die het horecapersoneel aanneemt goed op de hoogte is van deze regels. Nu de horecabranche (net als de schoonmaakbranche) de bijzondere aandacht heeft van de Arbeidsinspectie als handhaver van onder meer de WAV, is het raadzaam een protocol te hebben althans, de werkwijze van het aannemen van nieuw personeel schriftelijk vast te (laten) leggen. Dat kan door de identificatieprocedure nieuw personeel waar het stappenplan verificatieplicht van de Inspectie integraal deel vanuit maakt, op te nemen in protocol. Ook kan steekproefsgewijs een controle worden uitgevoerd. Mocht u bezoek krijgen van de Arbeidsinspectie kunt u laten zien dat u alles op alles zet om dergelijke incidenten te voorkomen en uw horecaonderneming op dat punt beleid voert.