Het Corona-virus heeft Nederland bereikt
Na een turbulent weekend achter de rug met dan toch echt de eerste besmettingen in Nederland met het COVID - 19 virus (Corona-virus) staat de teller ten tijde van schrijven inmiddels op elf.
Omdat we veel vragen ontvingen van onze leden hierbij de belangrijkste voor de horecaondernemer op een rij.
Tot slot enkele algemene tips.
Arbeidsrecht
Q:Kun je werknemers dwingen verlof/ vakantie op te nemen?
A: In principe moet zowel vakantie als verlof opnemen altijd in overleg worden opgenomen. Gedwongen vakantiedagen, dan wel verlof op laten nemen lijkt lastig, tenzij hierover natuurlijk passages zouden zijn opgenomen in de arbeidsovereenkomst. Werkgever kan natuurlijk wel een dringend verzoek, dan wel moreel appel, doen op zijn werknemers. Maar afdwingen wordt lastig.
Q; Hoe zit het met werktijdenverkorting?
A: Werktijdverkorting is geregeld in artikel 8 van het Buitengewoon Besluit Arbeidsverhoudingen (BBA). Het geeft een uitzondering op het algemene verbod voor de werkgever om eenzijdig de werktijd van de werknemer te verminderen. Werktijdverkorting houdt concreet in dat werknemers voor wie tijdelijk geen of minder werk is in dienst blijven van de werkgever, terwijl de niet-gewerkte uren worden betaald vanuit de WW. De werkgever bespaart hiermee loonkosten, en er wordt voorkomen dat werknemers overhaast worden ontslagen, die enige tijd later wellicht weer hardnodig zijn binnen het bedrijf.
Het Corona virus wordt door het kabinet aangemerkt als een buitengewone omstandigheid waarvoor een beroep gedaan kan worden op de bestaande regeling voor werktijdverkorting.
Er moet sprake zijn van een direct verband tussen de werkvermindering en de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus. Bedrijven komen in aanmerking als ze minimaal 2, tot maximaal 24 weken 20% minder werk in de gehele onderneming hebben. De Staat keert vervolgens voor de niet-gewerkte uren WW uit aan de werknemers. Let op: de werknemers blijven wel gewoon in dienst.
Zeker nu velen van jullie vermoedelijk een deel van de oproepcontracten hebben ingewisseld voor vaste uren contracten is het raadzaam deze mogelijkheid in de gaten te houden.
Ga voor verder informatie naar de website van het ministerie van SZW.
Q: Kan ik een werknemer op verdenking van besmetting naar huis sturen tot nader order?
A: de vraag is natuurlijk allereerst, hoe kom je als werkgever aan die verdenking? In principe is een vakantiebestemming natuurlijk privé, en hoeft deze niet te worden gedeeld, maar je kan wel proberen een sfeer te creëren waarbij het belang van die individuele privacy tijdelijk kan wijken voor het belang van alle overige werknemers om werkzaam te kunnen zijn op een zo veilig mogelijke werkomgeving (wettelijke verplichting van een werkgever hiervoor te zorgen).
Het is vervolgens - onder deze bijzondere omstandigheden - goed denkbaar dat je een werknemer waarvan je gegronde vrees hebt dat hij of zij besmet is of kan zijn, én onlangs in een risicogebied is geweest - doorbetaald en wel - naar huis kunt sturen met het advies zich te melden bij huisarts of GGD. Hou vooral nauw contact met je arbo – dienst of arts over de te volgen protocollen zodat je niet voor verassingen komt te staan.
Je kunt iemand die in een risico – gebied is geweest (check website RIVM) of contact heeft gehad met een besmet persoon, verzoeken niet op werk te komen en thuis te blijven en contact op te nemen met de huisarts. Indien de werkzaamheden dat toelaten kan er in overleg worden afgesproken om vanuit huis werkzaamheden te verrichten.
Als is komen vast te staan dat iemand besmet is, dan kan hem of haar uiteraard de toegang tot de werkvloer worden ontzegd. Hij of zij zal in overleg met de GGD thuis dan wel elders geïsoleerd moeten verblijven totdat diegene genezen is verklaard.
Q: Hoe zit het met doorbetalen van loon in geval van quarantaine?
A: de loondoorbetalingsplicht van werkgevers is bikkelhard. Dus wanneer iemand – op grond van overheidsconforme aanwijzingen uiteraard – verplicht in (thuis)quarantaine moet, heeft een werknemer recht op doorbetaling van loon.
Q: Hoe zit met doorbetalen van loon als een werknemer in een risicogebied in quarantaine moet?
A: Een werknemer die in quarantaine moet tijdens vakantie, krijgt gewoon loon doorbetaald. Ook tellen de dagen in quarantaine niet als vakantie maar als ziektedagen.
Q: Wat kan ik doen als een werknemer willens en wetens naar een risicogebied afreist, en dan besmet raakt met het virus (en dus in isolatie gaat) en of in quarantaine moet?
A: In dat geval ligt het anders. Dan is het de eigen verantwoordelijkheid van een werknemer. Onder omstandigheden is het zelfs denkbaar dat het een dringende reden voor ontslag kan zijn. De werknemer brengt immers niet alleen zichzelf maar ook de andere werknemers in gevaar. Check voor de actuele situatie de website van het RIVM (inkopieren linkje).
Q: Ik vermoed symptomen bij mijn gast. In hoeverre kan ik gasten verplichten mee te werken aan het onderzoek om te kijken of zij het virus hebben? Mag ik bijvoorbeeld mijn gasten vragen om zich te (laten) temperaturen?
A: Je kunt gasten niet zomaar verplichten om mee te doen aan een onderzoek, dit kan alleen de GGD. Zonder overheidsmaatregelen kunnen alleen in vrijwilligheid afspraken worden gemaakt. Je kunt gasten niet zomaar de toegang ontzeggen, daarom zijn hygiënemaatregelen zo belangrijk.
Zie voor de maatregelen zoals het RIVM deze adviseert de website van het RIVM
Q: Kan ik mij beroepen op overmacht als ik de zaak moet sluiten vanwege de gevolgen van het coronavirus?
A: De lokale- of nationale overheid bepaalt of een zaak vanwege een besmetting moet sluiten (lockdown / noodmaatregelen van de overheid). Op dit moment is nog niet duidelijk welke (aanvullende) maatregelen Nederland treft. Het is als ondernemer niet mogelijk je hiervoor te verzekeren en je krijgt geen compensatie voor een eventuele sluiting. Dit valt onder het ondernemersrisico.
Tegenover je verhuurder zijn de mogelijkheden beperkt, uitgaande van een ROZ huurcontract waarin veelal een exploitatieverplichting zal zijn opgenomen. De uitbraak van een virus als het onderhavige zal veelal als ondernemersrisico voor de huurder worden gekwalificeerd. Het is verstandig een voornemen tot beperking in de openingstijden in elk geval vooraf met verhuurder te bespreken of te melden.
Een eventueel beroep op onvoorziene omstandigheden, zoals bepaald in artikel 6:258 BW zal volgens vaste jurisprudentie ook niet snel gehonoreerd worden. Er is alleen plaats voor toepassing van dit artikel wanneer de onvoorziene omstandigheden, die bij totstandkoming van de overeenkomst nog in de toekomst lagen, van dien aard zijn dat de wederpartij van degene die herziening van de overeenkomst verlangt, naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding niet mag verwachten. Hieraan is niet spoedig voldaan. Geheel kansloos is een dergelijk beroep niet, maar wel klein.
Q: Wat kan ik als horecaondernemer doen als een grote groepsreservering wordt geannuleerd vanwege (zorgen over) het coronavirus?
A: Anders dan de mogelijkheden als omschreven in de uniforme voorwaarden (horeca) die je hebt gedeponeerd en in offertes en aanbiedingen bevestigd hebt, niet veel. Accommodaties hanteren bij boekingen algemene voorwaarden, waarin duidelijk staat welke partij onder welke omstandigheden kan annuleren.
Veel ketens met vestigingen in China, Hongkong, Macau en Taiwan zijn coulant. Bij Marriott, Accor en Hilton kan de reservering tot en met maart bijvoorbeeld kosteloos worden geannuleerd.
Evenementenbranche
A: Ook voor boekingen van events geldt dat deze (afhankelijk van moment van annulering en de geboekte datum) niet zonder meer of kosteloos geannuleerd kunnen worden. Als de Uniforme Voorwaarden Horeca op een boeking van toepassing zijn, dan is vanaf 3 maanden tot het gereserveerde tijdstip een percentage van de reserveringswaarde verschuldigd.
Het meewerken tot verplaatsing van een reeds geboekte datum is niet verplicht, maar in veel gevallen uiteraard wel commercieel wenselijk. Dit is in beginsel een aanvulling op de bestaande opdrachtovereenkomst, waarbij je onder bepaalde voorwaarden mee kan werken aan verplaatsing, denk aan een hogere (non-refundable) aanbetaling en wijziging/uitsluiting van annuleringsvoorwaarden voor die nieuwe datum.
Tips & Tricks:
Hou je vast aan de richtlijnen van de lokale en of nationale overheid. Als je strengere maatregelen af gaat dwingen maak je het jezelf onnodig ingewikkeld, en als je nauw volgt wat de overheid voorschrijft kan je daarop terugvallen. Houd de website van het RIVM dagelijks in de gaten.
Bel met je eigen arbodienst. Die kan je (aanvullend) voorzien van de hygiënevoorschriften voor personeel én gasten, en over de symptomen en hoe te handelen indien die zich voordoen.
Meester Advocaten stelt haar weblogs met zorg samen op basis van de dan geldende regelgeving en (gepubliceerde) jurisprudentie. De weblogs over actuele onderwerpen kunnen door nieuwe ontwikkelingen achterhaald worden. De weblogs zijn informatief van aard en dienen uitdrukkelijk niet als juridisch advies.