Amsterdam: “visie bezoekerseconomie” her-aankondiging (onduidelijke) maatregelen
Kort geleden heeft wethouder Mbarki de visie bezoekerseconomie Amsterdam 2035 kenbaar gemaakt.
Enige tijd geleden kondigde de wethouder al aan dat hij vóór 1 december 2022 een brief aan de gemeenteraad zou sturen met ‘forse’ maatregelen om de groei en de overlast van toerisme in de stad aan te pakken. Dit naar aanleiding van het volgende initiatief “Amsterdam heeft een keuze” en de daarop volgende “Verordening toerisme in balans”.
Vooraf kondigde de wethouder aan dat de gemeente Amsterdam een visie ontwikkelde, waarbij geen taboes uit de weg zouden worden gegaan. De thans gepresenteerde “visie” lijkt eerder een her-aankondiging van nog nader uit te werken (onduidelijke) maatregelen.
De visie valt hier na te lezen.
Drukte
De tijdens de coronapandemie lege straten hebben zich intussen weer gevuld en Amsterdam zit qua hotelovernachtingen weer bijna op het niveau van topjaar 2019. De populariteit van Amsterdam heeft haar weerslag op de stad, aldus de gemeente. De drukte is, met veel bezoekers op een klein oppervlak, weer voelbaar en merkbaar in de binnenstad. Dit heeft gevolgen voor de leefbaarheid, maar ook voor het karakter van de stad, Deze visie probeert hier een antwoord op te formuleren.
Blowverbod binnenstad
Hoewel niet letterlijk in de visie opgenomen is een van de maatregelen waarmee wethouder Mbarki zegt te komen, een blowverbod in delen van de binnenstad. Volgens de wethouder wordt dit voorstel gedaan vanuit het college; dus ook vanuit de burgemeester, ondanks de eerdere terughoudendheid van Halsema. Uiteindelijk is het aan de gemeenteraad of de raad dit wil overnemen.
Soort bezoeker en ondernemer
Over zowel (een deel van) de bezoekers, als over (een deel van) de Amsterdamse ondernemers wordt enigszins laatdunkend gesproken in deze visie. Zo wordt er gesproken over ‘de zuipende vrijgezel’, ‘afbraaktoerisme’ en ondernemers die misbruik maken van het imago van de stad, hun geld verdienen aan ‘plat toeristisch vermaak’ en daarmee ‘onze onderliggende waarden en ons idee over wat vrijheid daadwerkelijk inhoudt’ uithollen.
Uit een onderzoek van de gemeente uit eind 2019 onder ruim 1100 jonge buitenlandse bezoekers blijkt echter dat zelfs het overgrote deel van deze jonge bezoekers komt voor wandelen/fietsen door de stad en dus niet enkel voor ‘plat toeristisch vermaak’.
Verantwoord ondernemerschap
De gemeente geeft duidelijk aan welk soort ondernemers ze niet wenst, te weten ondernemers die profiteren van toeristen die afkomen op de stereotypen van coffeeshops, sekstheaters en de ramen op de Wallen. De ondernemers die de gemeente wel wenst zijn ondernemers die meerwaarde zien van een bezoekerseconomie gebaseerd op verantwoorde verdienmodellen. Onduidelijk is wat daaronder moet worden verstaan.
Het aantal toeristische overnachtingen moet worden verminderd
Eerder werd er gesproken over het verhogen van de toeristenbelasting, maar onduidelijk is hoe groot de vermindering is die behaald moet worden en waar dat op is gebaseerd. In de verordening ‘toerisme in balans’ is de bandbreedte van toeristenovernachtingen bepaald tussen 10 en 20 miljoen per jaar. Naast regulering door het verhogen van de toeristenbelasting noemt de verordening ‘alle overige relevante maatregelen’. Niet duidelijk is welke deze zijn. Ook in deze nieuwe visie wordt dit niet nader toegelicht.
Bezoekers meer naar andere gebieden trekken
Het college spreekt verder de wens uit dat bezoekers zich op andere delen van de stad richten zoals Amsterdam Noord, de Zuidas, of Sloterdijk. Onduidelijk is echter of op die plekken meer mogelijk zal worden. Zo laat bijvoorbeeld het huidige hotelbeleid nauwelijks ruimte tot uitbreiding. Met de publicatie van de nieuwe concept-gebiedstypologieën, in vervolg op het nieuwe Stedelijk beleidskader horeca en terrassen, lijkt uitbreiding van horeca in grote delen van de stad niet erg kansrijk.
Drastische maatregelen
De ambities van de gemeente zijn groot, en de aangekondigde maatregelen en de te nemen keuzes zullen scherp zijn. Wellicht wordt hier transformatie van hotels naar woningen bedoeld en verplaatsing van toeristische attracties naar buiten het centrum. Onduidelijk is hoe de gemeente dit denkt af te dwingen, c.q. te compenseren.
Zullen ongewenste ondernemers worden uitgekocht, of zal schade anderszins worden vergoed? In het interview met wethouder Mbarki in Het Parool van 30 november jl. lijkt daar niet direct aan te worden gedacht.