Amsterdam: Extra maatregelen gemeente om toerisme te beperken

Op 26 november 2024 heeft het College van burgemeester en wethouders van Amsterdam de gemeenteraad geïnformeerd over aanvullende maatregelen om het toerisme terug te dringen. Hiermee wordt vooruitgelopen op de uitvoeringsprogramma’s ‘Bezoekerseconomie 2025’ en ‘Aanpak binnenstad 2025’. De maatregelen raken onder meer hotels, horeca, sekstheaters en coffeeshops.

Beperking slaapplaatsen in hotels
Op 26 november 2024 heeft het College tevens een voorbereidingsbesluit genomen om het aantal slaapplaatsen in hotels te regulieren. Dit voorbereidingsbesluit is op 28 november 2024 gepubliceerd en is op die datum ook in werking getreden. Op basis van dit voorbereidingsbesluit is het verboden om zonder omgevingsvergunning het bestaande aantal slaapplaatsen in een bestaand hotel te vergroten. Op grond hiervan mag een hotel dat op het moment van inwerkingtreding van het voorbereidingsbesluit feitelijk en legaal aanwezig was, het aantal slaapplaatsen dat op dat moment in het hotel aanwezig was niet uitbreiden zonder omgevingsvergunning. Een dergelijke omgevingsvergunning zal alleen worden verleend als het zwaarwegende belang om de leefbaarheid in de omgeving en in toeristische gebieden binnen het grondgebied van Amsterdam te beschermen, zich hier niet tegen verzet. Hierop kan een uitzondering worden gemaakt als zwaarwegende economische of maatschappelijke belangen dit rechtvaardigen. Het verbod is niet van toepassing op de uitbreiding van de bruto-vloeroppervlakte van een bestaand hotel.

Indien voor de inwerkingtreding van het voorbereidingsbesluit een aanvraag om een omgevingsvergunning is ingediend, die blijkens de aanvraag in de beoogde vergroting van het aantal slaapplaatsen voorziet, kan er een uitzondering op deze regels gelden. Voor nieuwe hotels of hoteluitbreiding kan de gemeente op grond van het voorbereidingsbesluit een voorschrift verbinden aan de omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit bouwwerken over het maximaal aantal slaapplaatsen of een maatwerkvoorschrift stellen over het maximaal aantal slaapplaatsen. Daarbij wordt het zwaarwegende belang om de leefbaarheid in de omgeving en in toeristische gebieden binnen het grondgebied van Amsterdam te beschermen in acht genomen. In gevallen waarin geen omgevingsvergunning voor een omgevingsplanactiviteit bouwwerken nodig is voor een nieuw hotel, is het verboden het hotel te realiseren zonder ten minste vier weken voor het begin ervan een melding te doen. In deze melding dient de bestaande en de beoogde bruto-vloeroppervlakte en het bestaande en beoogde aantal slaapplaatsen in het hotel te worden aangegeven.

Volgens het wettelijk systeem is het niet mogelijk om tegen een voorbereidingsbesluit te ageren. In vervolg op het voorbereidingsbesluit zal het omgevingsplan moeten worden gewijzigd. Tegen deze wijziging van het omgevingsplan kan te zijner tijd eventueel wel worden geageerd.

Deze nieuwe maatregelen gelden aanvullend op de stop op de bouw van nieuwe hotels, die al eerder was afgekondigd.

Maatregelen horeca en sekstheaters Wallengebied
Het College onderzoekt verder extra maatregelen voor het Wallengebied, naast de al eerder ingevoerde vervroegde sluitingstijden voor de horeca en het verbod op de verkoop van alcohol in winkels in het weekend. Volgens het College blijft het Wallengebied, ondanks deze maatregelen, nog steeds aantrekkelijk voor bezoekers in de avonden en vroege nacht. Horeca waar alcohol wordt geschonken en sekstheaters waar seksshows aan grote groepen worden vertoond vormen een grote aantrekkingskracht op overlast gevende bezoekers in het gebied, aldus het College.

Het College onderzoekt daarom of er vervroegde sluitingstijden kunnen worden ingevoerd voor sekstheaters. De sekstheaters sluiten nu om 02:00 uur. Het College zal hierover in gesprek gaan met de branche.

Verder onderzoekt het College de transformatie van functies, zoals van horeca en sekstheaters in het Wallengebied. Dit is onderdeel van het reeds lopende traject ‘Toekomst perspectief Wallen’.

Het College onderzoekt ook of er een vervolg kan worden gegeven aan de maatregelen inzake de sluitingstijden en het alcoholoverlastgebied (alcoholverkoop in winkels). Daarbij zou bijvoorbeeld het gebied waar de vervroegde sluitingstijden voor de horeca gelden kunnen worden uitgebreid naar de Warmoesstraat of kunnen de sluitingstijden voor terrassen verder vervroegd worden. Begin 2025 zal het College hier voorstellen over doen.

Coffeeshops in de binnenstad verminderen
In de raadsinformatiebrief wordt gesteld dat Amsterdam op dit moment 165 coffeeshops heeft, waarvan 90 in stadsdeel Centrum. De coffeeshops in het centrum bedienen volgens het College grotendeels buitenlandse toeristen. Uit onderzoek zou blijken dat voor een groot deel van de toeristen tot vijfendertig jaar, coffeeshops een belangrijke reden zijn om naar Amsterdam te komen. Het College meent aanvullende maatregelen te moeten nemen om de overlast van bezoekers van coffeeshops in de binnenstad te beperken. Het College wil daarom het aantal coffeeshops in de binnenstad verminderen, en de coffeeshops meer verspreiden over de gehele stad. Hiervoor vereenvoudigt het College de mogelijkheid voor coffeeshops om te verplaatsen naar andere delen van de stad. Begin 2025 zal de beleidsregel ‘Vestigings- en verplaatsingscriteria’ worden vrijgegeven voor inspraak. Verder zal de aanpak van straatdealers in het Wallengebied worden geïntensiveerd.

Uitbreiding vergunningplicht toeristenwinkels
Eerder is al een vergunningplicht ingevoerd voor detailhandel in het gebied de Hoogstraten, op grond waarvan alle detailhandel in dat gebied een exploitatievergunning moet aanvragen. De gemeente voert dan een toets uit op grond van de Algemene Plaatselijke Verordering (APV) en de wet Bibob. Het College is voornemens om een nieuwe vergunningplicht in te voeren, gericht op toeristische detailhandel in de binnenstad. Het College denkt hiermee de ondermijnende parallelle economie in de binnenstad aan te kunnen pakken.

Afsluitend
De genoemde (voorgenomen) maatregelen kunnen vergaande gevolgen hebben voor hotelexploitanten, pandeigenaren, horecaexploitanten, winkeliers, coffeeshops en sekstheaters. Indien u meer wilt weten over welke gevolgen dit voor uw situatie kan hebben of als u te maken krijgt met concrete besluiten, kunt u voor advies contact opnemen met Meester Advocaten.