Voedselallergieën kunnen ernstige reacties veroorzaken, variërend van milde klachten tot levensbedreigende situaties. Ongeveer 2% van de bevolking is overgevoelig voor bepaalde levensmiddelen, zoals pinda’s, noten, granen en melk. Voor horecazaken is het daarom van groot belang om klanten correct te informeren over allergenen in de gerechten die zij aanbieden.

Europese Verordening over allergenen

Sinds 13 december 2014 is de Europese Verordening inzake allergenen van kracht. Deze verplicht horecagelegenheden om consumenten te informeren over de aanwezigheid van allergenen in niet-verpakte producten. Het gaat om de volgende 14 allergenen: glutenbevattende granen, schaaldieren, eieren, vis, pinda’s, soja, melk, noten, selderij, mosterd, sesamzaad, zwaveldioxide en sulfieten, lupine en weekdieren.

Rechtspraak en allergenenwetgeving

Hoewel de rechtspraak over dit onderwerp beperkt is, heeft de rechtbank Rotterdam op 1 mei 2024 een belangrijke uitspraak gedaan. In deze zaak kreeg een slager een boete van 525 euro opgelegd door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) omdat hij geen allergeneninformatie verstrekte over het sulfiet in zijn rundergehakt. De slager had moeten weten dat dit additief aanwezig was en had dit moeten vermelden. Het beroep dat hij aantekende tegen de boete was tevergeefs; de boete bleef staan.

Deze uitspraak benadrukt het belang van het correct vermelden van allergenen en toont aan dat de boetes en juridische kosten hoog kunnen oplopen als niet aan de wettelijke verplichtingen wordt voldaan.

Hoe kunt u uw klanten informeren?

Horecaondernemingen die niet-verpakte levensmiddelen verkopen, moeten hun klanten goed informeren over de aanwezige allergenen. Uit controles van de NVWA in 2023 bleek dat meer dan de helft van de gecontroleerde bedrijven niet voldeed aan de allergenenwetgeving. Er zijn twee manieren waarop u als horecaondernemer aan de wet kunt voldoen: schriftelijke informatie of mondelinge informatie.

Schriftelijke informatie verstrekken

U kunt schriftelijk informeren op twee manieren:

1. Rechtstreeks via kaartjes of de menukaart
   De allergeneninformatie wordt direct bij het product of gerecht vermeld.

2. Verwijzen naar een plek waar de informatie te vinden is
   Bijvoorbeeld via een informatiebord, waarbij klanten kunnen zien waar de allergeneninformatie beschikbaar is.

In beide gevallen gelden de volgende voorwaarden:

• De allergeneninformatie moet gemakkelijk toegankelijk zijn voor de consument.

• De informatie moet verstrekt worden op de plek waar de producten worden aangeboden.

• De informatie moet schriftelijk of elektronisch beschikbaar zijn.

Mondelinge informatie verstrekken

Als schriftelijke of elektronische informatie niet mogelijk is, kunt u klanten ook mondeling informeren. Dit moet echter voldoen aan de volgende eisen:

• U of uw personeel moet de allergeneninformatie altijd direct kunnen geven voordat de klant een aankoop doet.

• De allergeneninformatie moet voor personeel en inspecteurs beschikbaar zijn, zowel schriftelijk als elektronisch.

• Er moet op een zichtbare plek in de zaak aangegeven worden dat klanten met vragen over allergenen terecht kunnen bij het personeel, bijvoorbeeld via een bordje.

Voorbeeld uit de praktijk: een checklist voor allergenenbeheer

Om te zorgen dat uw medewerkers altijd de juiste allergeneninformatie kunnen verstrekken, kunt u gebruikmaken van hulpmiddelen zoals de ‘Allergenen checklist’ van de NVWA. Door deze checklist in te vullen, krijgt u een goed overzicht van welke allergenen aanwezig zijn in de producten die u aanbiedt.

Hoe voorkomt u problemen met de allergenenwetgeving?

Het is van belang dat uw personeel goed op de hoogte is van de allergenenregels en weet hoe ze klanten correct kunnen informeren. Het volgen van een cursus over allergenen kan hierbij helpen. Voor horecamanagers is het aan te raden om een analyse van het allergenenbeleid uit te laten voeren door een expert. Als u nog geen allergenenbeleid heeft, kan dit in overleg met een horeca-advocaat worden opgesteld.